Advies Gezondheidsraad: hepatitisscreening risicogroepen
Op 1 november werd op de Nationale Hepatitis Dag het advies van de Gezondheidsraad inzake de screening op vitale hepatitis gepresenteerd. Mensen die ooit intraveneus drugs hebben gebruikt zijn een van vijf risicogroepen waarvoor screening wordt geadviseerd. Ook het Nationaal Hepatitis Plan, met als motto "meer dan opsporen", werd op dit congres gepresenteerd. Het plan beschrijft de hepatitisbestrijding in Nederland en wat de knelpunten en mogelijke verbeteringen zijn aan de hand van 5 pijlers.
Bron: NOS, november 2016

Handreiking Somatisch Onderzoek bij Opiaatverslaafden
Samen met een begeleidingsgroep van betrokken professionals heeft het Netwerk I&HR, het initiatief genomen om de informatie over het somatisch onderzoek uit verschillende richtlijnen voor opiaatverslaving te verwerken in een eenduidige en praktische handreiking voor (verslavings)artsen, verpleegkundig specialisten en physician assistants. Dit Somatisch Onderzoek bij Opiaatverslaafden (SOO) is verkrijgbaar via de website van het Netwerk I&HR.
Bron: Netwerk Infectieziekten & Harm Reduction, november 2016

Hepatitis B-vaccinatie: van vaccinatieprogramma naar individuele zorg
Het Netwerk I&HR inventariseerde begin 2014 en in 2015 het hepatitis B-vaccinatiebeleid voor cliënten van verslavingszorginstellingen. De resultaten zijn beschreven in een factsheet en een artikel in het Infectieziekten Bulletin. In anderhalf jaar tijd bleek het aantal verslavingszorginstellingen met een vaccinatiebeleid te zijn toegenomen. Maar ook het aantal instellingen dat de bewuste keuze maakt om cliënten geen vaccinatie aan te bieden is gestegen.
Bron: RIVM, september 2016

De laatste berichten over hepatitis C:
• Slechts één op de twintig mensen met hepatitis wereldwijd weet dat hij of zij geïnfecteerd is met de ziekte, volgens cijfers van de WHO
• De GGD Amsterdam heeft, samen met betrokken organisaties, een hepatitis actieplan voor de regio Amsterdam opgesteld onder leiding van de Argumentenfabriek.
• Een Belgische studie wijst uit dat bij injecterende druggebruikers de moeilijker te behandelen HCV-genotypen (1a en 3) significant méér voorkomen.
• Op Wereld Hepatitis Dag (28 juli) publiceerde het EMCDDA een rapport met de nieuwste feiten over de epidemiologie, behandeling en preventie van HCV onder injecterende drugsgebruikers in Europa.
• De European Association for the Study of the Liver (EASL) heeft eind september een aangepaste richtlijn voor de behandeling van hepatitis C gepubliceerd. Op pagina 27-28 staan de aanbevelingen voor drugsgebruikers.
• De WHO roept landen op om meer kennis over hepatitis C te verspreiden en meer te doen om patiënten te testen en te behandelen.
• Volgens schatting van onderzoekers van het Erasmus Ziekenhuis overleden in 2002-2015 jaarlijks ongeveer 500 Nederlanders aan chronische virale hepatitis.
 

Rioolwater verklapt nu ook het drugsgebruik in kleinere gemeenten
In vervolg op een eerder onderzoek bij enkele grote steden, is er nu voor het eerst in een aantal kleinere gemeenten rondom Utrecht onderzoek uitgevoerd naar drugs in het rioolwater. Van de acht onderzochte gemeenten heeft Oudewater de meeste synthetische drugs in het afvalwater. Ook Montfort scoort relatief hoog op de hoeveelheid cocaïne in het afvalwater.
Bron: de Volkskrant, juni 2016

Rapport Stand van zaken Infectieziekten in Nederland 2015
In september publiceerde het RIVM de jaarlijkse stand van zaken Infectieziekten in Nederland. In dit rapport zijn onder andere nieuwe ziektelastschattingen gemaakt van 35 infectieziekten in Nederland tussen 2012 en 2014 en is er aandacht voor infectieziekten bij de instroom van asielzoekers uit Syrië en Eritrea.
Bron: RIVM, september 2016

Behavioral Risk Assessment for Infectious Diseases (BRAID), bij alcohol- en drugsgebruikers
Onderzoekers in Amerika hebben een nieuwe zelfrapportage vragenlijst ontwikkeld waarmee het risico op infectieziekten in de laatste 6 maanden kan worden vastgesteld bij alcohol- en drugsgebruikers. De BRAID lijst bevat 14 items en is samengesteld uit risicofactoren die samenhangen met intraveneus druggebruik, alsmede andere risicofactoren gerelateerd aan onveilige seks en andere toedieningswijzen van middelengebruik.
Bron: NCBI, November 2016

Grootste gebruiksruimte ter wereld geopend in Kopenhagen
De nieuwe gebruiksruimte in Kopenhagen heeft een oppervlakte van maar liefst 1000 m2. Men werkt nauw samen met een verslavingskliniek zodat degenen die willen stoppen meteen in behandeling kunnen. De gebruiksruimte is gedeeltelijk gefinancierd door de stad Kopenhagen.
Bron: Drug Reporter, augustus 2016

Gecontroleerd alcohol programma lijkt positieve effecten te hebben
Een pilot studie van een gecontroleerd alcohol programma in Ontario laat positieve resultaten zien op onder andere het aantal ziekenhuisopnames, detox episodes, contacten met de politie, en andere alcohol gerelateerde problematiek. Dit soort harm reduction programma's bieden mensen met hoge afhankelijkheid van alcohol naast gecontroleerde alcohol uitgifte ook onderdak, maaltijden en andere ondersteuning.
Bron: Harm Reduction Journal, mei 2016

Hergebruik naalden blijft zorgelijk in spuitomruil programma's. Een Australisch onderzoek
Ondanks de ruime aanwezigheid van spuitomruilprogramma's in Australië, blijft het hergebruik van naalden onder injecterende drugsgebruikers zorgelijk. Een onderzoek onder spuitomruilende cliënten laat de diversiteit binnen deze groep zien en wijst op de noodzaak om het aanbod van spuitomruilprogramma's meer toe te spitsen op de specifieke behoeften van cliënten, ook als dat aanbod betreft dat buiten de kerntaak van het programma ligt.
Bron: Harm Reduction Journal, mei 2016

300-meter regel rond scholen beperkt de toegankelijkheid van spuitomruil
Sinds 2000 mogen er in Washington D.C. geen spuitomruilpunten gevestigd zijn binnen een straal van 300 meter rond een school. De 300-meter regel heeft volgens onderzoekers een negatief effect op de toegankelijkheid en gebruik van deze harm reduction voorziening, omdat ruim 50% van de hot spots van aan injecterend drugsgebruik gerelateerde criminaliteit binnen een 300 meter gebied rond scholen ligt.
Bron: Harm Reduction Journal, april 2016

Politieke verklaring over HIV/aids aangenomen op High-Level meeting van de VN
Van 8 tot 10 juni hield de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties een High-Level meeting over HIV/aids. Op deze vergadering is een politieke verklaring aangenomen met specifieke, tijdgebonden doelen die in 2020 behaald moeten zijn om op schema te liggen voor het beëindigen van de aids epidemie in 2030 (als een van de Sustainable Development Goals). In het document is ook aandacht voor drugsgebruikers als risicogroep en de noodzaak voor harm reduction programma's. Meer (achtergrond) informatie is te vinden op de website van UN AIDS.
Bron: Verenigde Naties, juni 2016

Hoe bij een AIDS Conferentie de feitelijke doelgroep buitenspel werd gezet
Terwijl advocaten, ambtenaren en gezondheidsprofessionals in Durban (Zuid-Afrika) bijeenkwamen op de internationale Aids Society conferentie, werden daklozen, drug dealers en sekswerkers verwijderd uit het centrum van de stad. In het programma van de conferentie was nauwelijks aandacht voor de doelgroep drugsgebruikers en drugsgebruikers werden maar beperkt toegelaten tot de verschillende bijeenkomsten van de conferentie.
Bron: Open Society, juli 2016

World Drug Report 2016
Het UNODC publiceerde het Wereld Drug Rapport 2016. De impact van drugsgebruik op de gevolgen voor gezondheid is nog steeds groot. Wereldwijd is er bij 29 miljoen mensen sprake van middelenmisbruik, van deze groep injecteren 12 miljoen mensen drugs, en van deze 12 miljoen heeft 14 procent hiv. In het rapport is onder andere aandacht voor infectieziekten, druggerelateerde sterfgevallen, gezondheidsrisico's in detentie (p.14-21) en de impact op de publieke gezondheid (p.64-66).
Bron: UNODC, juni 2016

In vervolg op de UNGASS 2016
• Het Transnational institute (TNI) en de Global Drug Policy Observatory (GDPO) hebben een kritische beschouwing geschreven over het proces en de uitkomsten van de UNGASS in april dit jaar.
• Het blog van de Commission on Narcotic Drugs (CND) heeft een interactieve kaart gepubliceerd met een visuele weergave van de uitspraken of posities die landen tijdens de UNGASS kenbaar hebben gemaakt op een aantal hoofdonderwerpen, waaronder harm reduction.
Bronnen: TNI en GDPO, juni 2016; CND blog, 2016

18-25 november European HIV-Hepatitis Testing Week 2016. Met 50 deelnemende landen. Doe mee en zet je instelling op de kaart.

22 november Forensische Zorg, Amsterdam. Met onder andere een presentatie over de continuïteit van zorg voor verslaafde delinquenten.

1 december Nationaal Congres SOA HIV AIDS. Amsterdam. Het thema van de 20ste editie van dit congres is 'Speed up!'.

2 en 3 december Workshop on HCV Therapy Advances- New antivirals in clinical practice, Amsterdam.

2 en 3 december International Viral Hepatitis Elimination (IVHEM) 2016, Amsterdam. De uitkomsten van deze bijeenkomst voor de medische gemeenschap worden verwerkt in de Verklaring van Toronto.

14-17 Mei 2017 25th Harm Reduction International Conference, Montreal.

1-3 November 2017 Second World Hepatitis Summit, Sao Paolo.