Conferentie Rookvrije Start wederom een groot succes

Op woensdag 26 juni vond de tweede ambassadeursconferentie Rookvrije Start plaats in Amersfoort. De conferentie stond in het teken van (lokaal) samenwerken en motiverende gespreksvoering. Deelnemers waren na afloop erg enthousiast. Binnenkort volgt een beknopt verslag met inspirerende quotes uit de lezingen en workshops. Hierbij alvast een voorproefje:
• Mensen veranderen niet door wat andere mensen tegen ze zeggen, mensen veranderen door wat ze zichzelf horen zeggen in reactie op anderen.
• Om cliënten te kunnen helpen moet je aansluiten bij hun cultuur en leefomgeving.
• Zorg dat je de mensen in het lokale stoppen-met-roken netwerk kent. Ga bij elkaar op de koffie. Het werk wordt leuker en beter als je samenwerkt.
• Geïnspireerd raken waarom iemand iets doet is vaker belangrijker dan wat iemand doet (over het werven van collega's voor een lokale taskforce).

Roken tijdens de zwangerschap lijkt te dalen

Het werk van de Taskforce en alle gedreven ambassadeurs lijkt z'n vruchten af te werpen! In 2016 gaf 9% van de vrouwen met een kind van 0-2 jaar aan weleens tijdens de zwangerschap gerookt te hebben. In 2018 blijkt dit 7% te zijn. Hoewel de afname statistisch niet significant is, lijkt het aannemelijk dat er sprake is van een dalende trend. Dit blijkt uit de factsheet van de Monitor Middelengebruik en Zwangerschap 2018 van het Trimbos-instituut. "De monitor laat ook zien waar nog uitdagingen liggen," geven de onderzoekers aan. "Van de vrouwen die tijdens de zwangerschap succesvol stoppen, begint 43% na de zwangerschap weer met roken. Het is dus belangrijk om vrouwen, en partners, te motiveren na de zwangerschap rookvrij te blijven. Verder zien we opnieuw dat er meer gerookt wordt onder laag- en middelbaar opgeleide rokers, namelijk 16% en 12%, dan onder hoogopgeleide zwangeren (3%). Tot slot is er nog een belangrijke slag te slaan als het gaat om de partner en de sociale omgeving van de zwangere. Ruim twee derde van de vrouwen die vóór, tijdens of na de zwangerschap rookten had een partner die óók rondom de zwangerschap rookte," vertellen de onderzoekers.

Meer weten? Download hier de factsheet Monitor Middelengebruik en Zwangerschap 2018. Lees ook de kamerbrief waarin Staatssecretaris Blokhuis een reactie geeft op de Monitor aan de Tweede Kamer.

Rokende partners en omgeving van zwangeren krijgen vaak geen stopadvies

Ga jij weleens het gesprek over stoppen met roken aan met partners, familie en vrienden van zwangere cliënten? Uit een nieuwe verkenning van het Trimbos-instituut blijkt dat zorgverleners het moeilijk vinden om stoppen met roken te bespreken met partners, familie en vrienden. "Ze zijn onzeker of dit bij hun rol hoort. Ze geven dan ook vaak geen duidelijk stopadvies aan het sociale netwerk", vertelt onderzoeker Eefje Willemse. Knelpunten zijn verder dat partners, familieleden en vrienden moeilijk te bereiken zijn (vaak niet aanwezig bij het consult) en dat zorgverleners niet weten naar wie ze hen kunnen doorverwijzen. Eefje sluit haar rapport af met aanbevelingen voor de praktijk: "Bespreek tijdens het intakegesprek stoppen met roken met de partner en zorg ervoor dat het sociale netwerk meegenomen wordt in de zorgpaden voor zwangere vrouwen".

Lees alle conclusies en aanbevelingen in het rapport.

CO-meter motiveert rokende zwangere én partner

Het Longfonds, Trimbos-instituut en Pharos zijn in 2016 het project PROMISE gestart, met financiering van FNO (Fonds NutsOhra) en het ministerie van VWS. PROMISE testte nieuwe werkwijzen en materialen bij zwangeren en jonge moeders in heel Nederland. Zo lieten zorgverleners aanstaande moeders tijdens het consult op een koolmonoxide (CO)-meter blazen. Dit apparaatje laat zien hoeveel koolmonoxide in de adem van de zwangere vrouwen zit en bij de baby terecht komt. "De CO-meter is super! Het is motiverend als vrouwen stoppen met roken en dat bevestigd te zien bij de volgende controle. Ook partners laat ik blazen en zij zijn ook onder de indruk," vertelt een verloskundige.

De CO-meter wordt onderdeel van de bestaande V-MIS training en e-learning Rookvrije Start. Heb je recentelijk de V-MIS of PROMISE-training gevolgd en wil je graag een CO-meter bestellen? Stuur dan een e-mail naar rookvrijestart@trimbos.nl. Heb je de training nog niet gevolgd? Vraag een training aan en leer werken met de CO-meter.

Beeldverhalen: een krachtig instrument in het gesprek

Loop je er weleens tegenaan dat bestaande folders te ingewikkeld of niet herkenbaar zijn voor uw cliënten? Vanuit PROMISE zijn er beeldverhalen ontwikkeld die aansluiten op de leefwereld van laagopgeleide (aanstaande) moeders. Ze zijn ontwikkeld samen met een groep (aanstaande) moeders uit heel Nederland. "Ik vind dit boekje veel prettiger. Het is een andere folder dan normaal. Deze is persoonlijker en herkenbaar. Dat spreekt mij erg aan," vertelt een moeder over het beeldverhaal. "Het boekje erkent hoe moeilijk stoppen met roken kan zijn als je zwanger bent."

Er is een beeldverhaal over stoppen met roken tijdens de zwangerschap (voor een zwangere zonder partner en een zwangere met partner) en een beeldverhaal over rookvrij blijven na de zwangerschap. Download of bestel ze via de Trimbos webwinkel. Je vindt hier ook een beknopte handleiding met voorbeeldzinnen en tips voor het inzetten van de beeldverhalen.

Gezocht! Stoppen-met-roken coaches voor Rookvrije Ouders

De interventie Rookvrije Ouders is een effectieve telefonische stoppen-met-roken counseling voor ouders van kinderen tussen 0 en 18 jaar. Ouders worden op een snelle en makkelijke manier (online) via zorgverleners doorverwezen naar de interventie Rookvrije Ouders, waarna een stoppen-met-roken coach binnen één week contact opneemt met de ouders. Nu zijn we op zoek naar stoppen-met-roken coaches die zich willen inzetten voor Rookvrije Ouders. Het Trimbos-instituut zorgt ervoor dat jij voorlichting ontvangt over de interventie en dat ouders naar jou worden doorverwezen. Jij biedt telefonisch coaching en zorgt voor een terugkoppeling naar de zorgverleners. Op deze manier hopen wij de samenwerking tussen de zorgverleners en stoppen-met-roken coaches te verbeteren en ouders te ondersteunen met effectieve hulp bij stoppen met roken.

Dus ben jij een stoppen-met-roken coach die ouders graag helpt om hun kind een rookvrije start te bieden? Kijk hier voor meer informatie of meld je aan door een email te sturen naar rookvrijestart@trimbos.nl.

Kort nieuws!

• Kinderlongarts Noor Rikkers, vice-voorzitter en initiator van de Taskforce, was maandag 1 juli te gast in het BNNVARA-programma Pauw. Ze sprak daar over de oproep van 150 artsen om het aantal verkooppunten omlaag te brengen en de prijs van sigaretten te verhogen. Bekijk hier het fragment.
• Vorig jaar werd het Praktijkadvies gebruik nicotinevervangende middelen (NVM) in de zwangerschap gelanceerd. Doel was om praktische adviezen te geven (o.a. over gebruik en dosering), zodat zorgverleners voldoende houvast hebben om NVM te kunnen toepassen in de zwangerschap. Op basis van dit praktijkadvies is nu een folder ontwikkeld om zwangeren die NVM voorgeschreven krijgen, hierover te informeren. Download hier de folder Nicotinevervangers & zwangerschap.
• De eerste voorlopige resultaten van de monitor Rookvrije Start binnen VSV's zijn vorige week gepresenteerd op het congres. Lees meer hierover in de flyer die onder alle congresdeelnemers verspreid is. Heb je de monitor nog niet ingevuld? Doe dat dan alsnog vóór 15 juli via www.trimbos.nl/monitorvsv.